"Een pleegkind in huis, en nu?"
In de startwijzer: “Een pleegkind in huis, en nu?” Vind je alles wat je moet weten als er een pleegkind in jouw gezin komt wonen. Je vindt hierin informatie over zaken als de ziektekostenverzekering, WA aansprakelijkheid en medische zorg. Dit is een uitgave van de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen, Entrea Lindenhout en Pactum (2018). Je kunt de startwijzer vinden op:
https://www.denvp.nl/jij-en-je -pleegkind/start/download-startwijzer-info
Aansluitend geven wij je, met onderstaande financiële wegwijzer, zicht op de financiële regelingen waar je als pleegouder van Pactum mee te maken kunt krijgen. Voor het opstellen van deze financiële wegwijzer is onder andere gebruik gemaakt van de uitgangspunten zoals ze beschreven zijn in de Handreiking pleegvergoeding die in januari 2015 door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is opgesteld.
De financiële wegwijzer
De ouders hebben een onderhoudsplicht naar hun kinderen, ook als zij in een pleeggezin verblijven. Daarmee stopt de onderhoudsplicht niet. De onderhoudsplicht vervalt ook niet als het kind onder toezicht wordt gesteld.
Bijzondere onderhoudsplicht overheid (in relatie tot bijzondere kosten)
Voor pleegkinderen met een kinderbeschermingsmaatregel (onder toezicht-stelling en voogdij, dus ook pleegoudervoogdij) geldt voor de overheid een bijzondere onderhoudsplicht die pleegouders in staat stelt deze pleegkinderen adequaat te verzorgen en op te voeden. Grondslag voor deze bijzondere onderhoudsplicht van de overheid is de uitspraak van de Hoge Raad op 30 november 2007 (ECLI:NL:2007:BA8447). Op grond van deze onderhoudsplicht staat de regeling voor bijzondere kosten wettelijk gezien alleen open voor pleegouders die een pleegkind opvangen met een kinderbeschermingsmaatregel. Uitgangspunt daarbij is dat de relatie met de ouder(s) in veel gevallen niet dusdanig is, dat zij zullen betalen voor deze noodzakelijke kosten.
Maar ook bij ouders waarvan hun kind(eren) niet vallen onder een kinderbeschermingsmaatregel kost het in de praktijk vaak moeite om ze ook daadwerkelijk te laten betalen voor noodzakelijke kosten voor hun kinderen die niet uit de pleegvergoeding kunnen worden betaald. Onder andere beperkte financiële middelen spelen hier een rol. Het is dan mogelijk voor pleegouders om hierbij de hulp van Pactum in te schakelen. Pactum kan besluiten deze noodzakelijke kosten te betalen als bijzondere kosten, dus ook als het gaat om kinderen zonder een kinderbeschermingsmaatregel. Pactum stelt daarmee de regeling voor bijzondere kosten in beginsel open voor alle pleegouders los van het juridische kader waaronder de pleegkinderen geplaatst zijn.
Onderhoudsplicht pleegoudervoogden
Eén pleegoudervoogd is wettelijk niet onderhoudsplichtig voor het pleegkind. De onderhoudsplicht blijft bij de juridische ouders, ook als de pleegouder voogd van het pleegkind is. Hetzelfde geldt voor twee pleegoudervoogden die na 1 juli 2013 de gezamenlijke voogdij hebben verkregen, én een pleegcontract hebben met Pactum. Wanneer het pleegcontract voortijdig wordt verbroken (voor de 18e verjaardag van het pleegkind), ontstaat een nieuwe situatie. De pleegoudervoogden, die samen de voogdij hebben, worden dan wel wettelijk onderhoudsplichtig. Bij eenhoofdige voogdij geldt dat niet.
Het basisbedrag
De pleegvergoeding is een vergoeding vastgesteld door de rijksoverheid. De rijksoverheid stelt jaarlijks het basisbedrag voor de pleegvergoeding vast in de Regeling Pleegvergoeding. Informatie hierover vind je op:
www.pleegzorg.nl/pleegouders/financiele-regelingen/
De Regeling Pleegvergoeding 2024 is gepubliceerd op 17-11-2023 in de Staatscourant en is onderdeel van de Regeling Jeugdwet. De pleegvergoeding is afhankelijk van de leeftijd van het pleegkind. Basisbedragen en maximale toeslag van de pleegzorg per jeugdige per 1 januari 2024:
Opbouw pleegvergoeding
Pleegouders zijn zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop zij de pleegvergoeding inzetten voor verzorging en opvoeding van hun pleegkind. Om een beeld te geven waar je aan kunt denken geeft de onderstaande tabel een indicatie van de opbouw van de vergoeding, gebaseerd op de kosten van kinderen (berekend door het NIBUD).
Verblijf buiten het pleeggezin
Wanneer een jongere door bijvoorbeeld ziekenhuisopname of observatie niet in het pleeggezin verblijft, wordt aan het pleeggezin de eerste 14 dagen de pleegvergoeding doorbetaald. Zowel vertrek als afwezigheid moeten zo snel als mogelijk aan Pactum worden gemeld. Na de eerste twee weken wordt gekeken welke kosten pleegouders nog maken en daarop wordt de vergoeding afgestemd.
Bankrekening openen
Als een pleegkind langer in een pleeggezin woont, willen pleegouders mogelijk een spaar- of betaalrekening openen voor het pleegkind zodat hij/zij de beschikking heeft over spaar-, kleed- of zakgeld. Als het pleegkind vrijwillig of met een OTS geplaatst is dan hebben de ouders de bevoegdheid geld te storten of op te nemen van de rekening van hun kind. Ook de voogd van jouw onder voogdij geplaatste pleegkind heeft deze bevoegdheden. Je hebt als pleegouder alleen de mogelijkheid geld te storten, niet om op te nemen (tenzij je pleegoudervoogd bent).
Vier of meer pleegkinderen en de belasting
De bepaling dat bij vier of meer pleegkinderen de belastinginspecteur van geval tot geval beoordeelt of er sprake is van een bron van inkomen, is vervallen. Pleegouders met vier of meer pleegkinderen hoeven vanaf 1 januari 2013 niet meer aan te tonen wat de werkelijk gemaakte kosten zijn. Aan deze bepaling is een zogenaamde horizonbepaling verbonden. Dit houdt in dat deze wetsbepaling tijdig moet worden ‘geëvalueerd’ in verband met de effecten ervan, waarna parlementaire besluitvorming moet volgen over het vervolg. Gebeurt dat niet dan vervalt de vrijstelling zonder nadere maatregelen.
Kinderbijslag
Als je een pleegvergoeding ontvangt krijg je geen kinderbijslag. Ook niet als je de voogdij over jouw pleegkind hebt. Vervalt de pleegvergoeding? Dan kun je wel een beroep doen op kinderbijslag.
Gemeentebelastingen en heffingen
De pleegvergoeding is een onkostenvergoeding. De gemeenten zien deze niet als inkomen. Pleegouders kunnen bijvoorbeeld kwijtschelding van de gemeentebelasting aanvragen waarbij de pleegvergoeding niet bij het gezinsinkomen wordt geteld. Hetzelfde geldt voor kwijtschelding van andere belastingen en heffingen zoals van het waterschap. De vergoeding hoeft ook niet te worden opgegeven bij het aanvragen van huurtoeslag.
Jouw pleegkind wordt 18 jaar
Als pleegkinderen 18 jaar en daarmee voor de wet volwassen worden, verandert er veel. Denk aan studiefinanciering en eigen verzekeringen. Een jongere kan een WA-verzekering in principe al zelf afsluiten van zijn 16e verjaardag. De eigen zorgverzekering dient afgesloten te zijn vanaf de dag dat de jongere 18 jaar is. Met jouw begeleider kun jij en jouw pleegkind bespreken of voorzetting van de pleegzorg na de 18e verjaardag nodig is. Mocht dit zo zijn dan dient ook de gemeente akkoord te gaan en een beschikking af te geven.
Financiële regelingen zijn vaak ingewikkeld en aanvraagprocedures kosten tijd. Daarom is het belangrijk om al met elkaar om de tafel te gaan zitten als een pleegkind 16 jaar wordt. Jouw begeleider pleegzorg weet wat er zoal geregeld moet worden en kan je hierin ondersteunen.
Inkomen pleegkind 18+
Tot 1 januari 2018 telde het inkomen van het 18-jarige pleegkind mee voor het bepalen van de inkomstenbelasting en het recht op toeslagen. Sinds 1 januari 2018 kunnen pleegkinderen en hun pleegouders aan de belastingdienst vragen om hen niet meer als fiscaal partner aan te merken. Dit kan met terugwerkende kracht vanaf 2017. Let op: je dient dit zelf aan te vragen.
Geen recht op inkomensafhankelijke combinatiekorting Met de inkomensafhankelijke combinatiekorting betalen werkende ouders met een kind onder de 12 jaar minder belasting en premies. Pleegouders die een pleegvergoeding ontvangen, hebben hier geen recht op.
Lees meer over de inkomensafhankelijke combinatiekorting.
Thuiswonende volwassen pleegkinderen en een bijstandsuitkering of AOW-uitkering
Ontvang je een bijstands- of een AOW-uitkering? En wonen er één of meer voormalig pleegkinderen van 21 jaar en ouder bij je in huis? Dan is dit van invloed op jouw bijstandsuitkering of AOW-uitkering. Dit heet de kostendelersnorm.
De betaling
De pleegvergoeding wordt rond de 21ste van de maand betaald over de lopende maand. De pleegvergoeding wordt verstrekt over elke dag dat de jongere in een pleeggezin verblijft. De officiële plaatsingsdatum wordt daarbij wel meegerekend, de dag van vertrek niet.
Weekend- en vakantie pleegzorg
Weekend- en vakantie pleegouders ontvangen een pleegvergoeding per nacht dat de jongere bij hen is opgevangen. Weekend- en vakantie pleegouders ontvangen geen extra toeslagen. De betaling van de pleegvergoeding aan weekend-vakantie pleegouders vindt maandelijks plaats, achteraf nadat de weekend- vakantie pleegouders het declaratieformulier hebben ingediend. Pleegouders dienen hun declaratie elke maand in!
Toeslag extra kosten
Naast de pleegvergoeding kan een toeslag verstrekt worden wanneer pleegouders extra onkosten maken bij crisisopvang, zorg voor een pleegkind met een beperking of wanneer pleegouders voor drie of meer pleegkinderen zorgen. In het laatste geval gaat de toelage in vanaf het derde kind. Wil je meer weten over deze toeslag? Kijk dan op de website van pleegzorg nederland.
Toeslagen op het basisbedrag
Crisisplaatsingen
Bij een crisisplaatsing wordt de pleegvergoeding verhoogd voor maximaal 4 weken. Een crisisplaatsing kan soms heel kort, slechts enkele dagen duren, schaf daarom niet gelijk kleding en dergelijk aan. “Je mag er zijn” is een magazijn waar pleegouders spullen en kleding kunnen krijgen of lenen die zij in zo’n eerste periode nodig hebben.
Drie of meer pleegkinderen
Vanaf drie of meer pleegkinderen wordt de pleegvergoeding verhoogd voor deze kinderen. Hierbij tellen ook kinderen die door een andere instelling geplaatst zijn mee. Bij vertrek van een pleegkind dient dit zo snel als mogelijk gemeld te worden ook als dit een kind van een andere instelling betreft. Weekend- en vakantie plaatsingen tellen in deze regeling niet mee.
Een gehandicapt pleegkind
Als er aantoonbare en noodzakelijke extra kosten gemaakt worden die samenhangen met een verstandelijke of lichamelijke handicap van het pleegkind dan kan de pleegvergoeding verhoogd worden. De begeleider pleegzorg bespreekt dit met de beleidsmedewerker en legt het bij akkoord vast in het dossier. Elk jaar wordt opnieuw bepaald of deze vergoeding nog van toepassing is.
Bedplassen
Indien een jongere van 5 jaar of ouder lijdt aan zeer regelmatig bedplassen wordt een bedrag voor de duur van max. 12 maanden vergoed. Zo nodig kan deze vergoeding na 12 maanden opnieuw worden aangevraagd.
Bijzondere kosten geldend in Gelderland en Overijssel
De pleegvergoeding is een kostendekkende vergoeding. Alle gebruikelijke, terugkerende kosten die gemaakt worden ten behoeve van het pleegkind dienen uit deze vergoeding betaald te worden. Het is verstandig om elke maand geld op zij te leggen voor grotere uitgaven als bv. een laptop, een schoolkamp of de aanschaf van een fiets.
De tabel van het NIBUD geeft een handvat hoe de pleegvergoeding is opgebouwd en wat hieruit betaald dient te worden.
Soms is de pleegvergoeding niet toereikend omdat je vanwege bijzondere omstandigheden extra, onvermijdelijke, kosten maakt voor jouw pleegkind. Wanneer deze kosten niet door een voorliggende voorziening, denk bijvoorbeeld aan de ziektekostenverzekering of WMO, worden vergoed, kun je, altijd vooraf, een vraag tot vergoeding van de kosten voorleggen aan jouw begeleider pleegzorg.
Daar waar er kosten zijn die niet vanuit een voorliggende voorziening of regeling of op andere wijze betaald kunnen worden maar wel essentieel zijn voor de ontwikkeling van het pleegkind kan Pactum in deze bijzondere gevallen een fonds aanschrijven. Echter een fondsaanvraag dient altijd vooraf te gebeuren en goed onderbouwd te zijn. De meeste fondsen vragen betalingsbewijzen en betalen niet wanneer spullen al zijn aangeschaft.
Je vindt een overzicht van de bijzondere kosten die gelden in de gemeenten in Overijssel en Gelderland in het stroomschema pleegzorg
Declaraties indienen
Je kunt jouw declaratie indienen via het Pactum declaratieformulier. Je kunt dit aanvragen op: pactumbijzonderekostenpleegouders@vigogroep.nl of via jouw begeleider pleegzorg. Dien jouw declaratie zo snel mogelijk in, declaraties ouder dan drie maanden worden niet in behandeling genomen. Declaraties worden altijd onderbouwd met originele betalingsbewijzen. Declaraties over het voorgaande jaar dienen voor 1 februari van het volgende jaar binnen te zijn.
De betaling
De pleegvergoeding wordt rond de 21ste van de maand betaald over de lopende maand. De pleegvergoeding wordt verstrekt over elke dag dat de jongere in een pleeggezin verblijft. De officiële plaatsingsdatum wordt daarbij wel meegerekend, de dag van vertrek niet.
Toeslag extra kosten
Naast de pleegvergoeding kan een toeslag verstrekt worden wanneer pleegouders extra onkosten maken bij crisisopvang, zorg voor een pleegkind met een beperking of wanneer pleegouders voor drie of meer pleegkinderen zorgen. In het laatste geval gaat de toelage in vanaf het derde kind. Wil je meer weten over deze toeslag? Kijk dan op de website van pleegzorg nederland.
Drie of meer pleegkinderen
Vanaf drie of meer pleegkinderen wordt de pleegvergoeding verhoogd voor deze kinderen. Hierbij tellen ook kinderen die door een andere instelling geplaatst zijn mee. Bij vertrek van een pleegkind dient dit zo snel als mogelijk gemeld te worden ook als dit een kind van een andere instelling betreft. Weekend- en vakantie plaatsingen tellen in deze regeling niet mee.
Een gehandicapt pleegkind
Als er aantoonbare en noodzakelijke extra kosten gemaakt worden die samenhangen met een verstandelijke of lichamelijke handicap van het pleegkind dan kan de pleegvergoeding verhoogd worden. De begeleider pleegzorg bespreekt dit met de beleidsmedewerker en legt het bij akkoord vast in het dossier. Elk jaar wordt opnieuw bepaald of deze vergoeding nog van toepassing is.
Bedplassen
Indien een jongere van 5 jaar of ouder lijdt aan zeer regelmatig bedplassen wordt een bedrag voor de duur van max. 12 maanden vergoed. Zo nodig kan deze vergoeding na 12 maanden opnieuw worden aangevraagd.
Bijzondere kosten geldend in Noord- en Midden-Limburg
De pleegvergoeding is een kostendekkende vergoeding. Alle gebruikelijke, terugkerende kosten die gemaakt worden ten behoeve van het pleegkind dienen uit deze vergoeding betaald te worden.
De tabel van het NIBUD geeft een handvat hoe de pleegvergoeding is opgebouwd en wat hieruit betaald dient te worden.
Soms is de pleegvergoeding niet toereikend omdat je vanwege bijzondere omstandigheden extra, onvermijdelijke, kosten maakt voor jouw pleegkind. Wanneer deze kosten niet door een voorliggende voorziening, denk bijvoorbeeld aan de ziektekostenverzekering of WMO, worden vergoed, kun je altijd een vraag tot vergoeding van de kosten voorleggen aan de pleegzorgadministratie van Pactum (0475 - 58 84 00 / pactumpleegzorgadministratie-rubicon@vigogroep.nl).
Het vergoedingenoverzicht voor de bijzondere kosten voor Noord- en Midden-Limburg geeft aan welke kosten er onder de bijzondere kosten vallen. Met het aanvraagformulier kun je de vergoeding aanvragen.
- Vergoedingenoverzicht bijzondere kosten voor Noord- en Midden-Limburg
- Aanvraagregeling bij bijzondere kosten voor Noord- en Midden-Limburg
Fonds aanschrijven
Daar waar er kosten zijn die niet vanuit een voorliggende voorziening of regeling of op andere wijze betaald kunnen worden, maar wel essentieel zijn voor de ontwikkeling van het pleegkind, kan Pactum in sommige gevallen een fonds aanschrijven. Echter een fondsaanvraag dient altijd vooraf te gebeuren en goed onderbouwd te zijn. De meeste fondsen vragen betalingsbewijzen en betalen niet wanneer spullen al zijn aangeschaft.
De pleegzorgadministratie help je graag met deze aanvraag. Maak gebruik van het aanvraagformulier fondsen en stuur deze naar: pactumpleegzorgadministratie-rubicon@vigogroep.nl
Declaratie indienen
Je kunt jouw declaratie indienen via het Pactum aanvraagformulier voor bijzondere kosten. Je kunt dit aanvragen op: pactumpleegzorgadministratie-rubicon@vigogroep.nl
. Dien je declaratie zo snel mogelijk in. Declaraties ouder dan drie maanden worden niet in behandeling genomen. Declaraties worden altijd onderbouwd met originele betalingsbewijzen. Declaraties over het voorgaande jaar worden na 31 januari van het volgende jaar niet meer in behandeling genomen.
Andere declaratieformulieren
Pleegzorgwinkeltje
Op het terrein in Horn is een ‘kledingwinkeltje’ met tweedehands kleding. Het winkeltje is bedoeld voor (pleeg)kinderen van (pleeg)ouders, gezinshuisouders en kinderen die in onze behandelgroepen wonen.
Het is leuke en moderne tweedehands kleding. Een vrijwilligster neemt alle kleding die wij ontvangen mee naar huis en inspecteert alles op missende knoopjes, gaatjes enz. De kleding wordt hersteld en gewassen. Daarna gaat de kleding naar ons winkeltje.
De kledingmaten zijn vanaf babymaat 50-56 tot tienermaat 176 (maat S). We beschikken ook over schoentjes, sokken en ondergoed. Bovendien hebben we benodigdheden voor de babyuitzet te leen. Wil je gebruik maken van de kleding in ons winkeltje? Meld het bij je pleegzorgwerker of ambulant medewerker. Je kunt ook een mail sturen naar: pactumreceptiehorn@vigogroep.nl
Veel informatie over 18+ vind je op:
Informatieve links
www.vng.nl/artikelen/pleegzorg Geeft veel informatie over onder andere informatie de handreiking pleegvergoeding uit januari 2015, de rol van de gemeenten bij pleegzorg en het actieplan Zorg voor de je jeugd
www.pleegzorg.nl
Pleegzorg Nederland zet zich in voor kinderen die (tijdelijk) niet thuis kunnen wonen. Hier vind je e heel vele informatie, leestips en nieuws over pleezorg en het pleegouderschap. Ook kun je e zich hier aansluiten bij de besloten pleegouder community
www.denvp.nl
De Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen is er voor pleeggezinnen: het is een plaats waar kennis, ervaringen, expertise en inspiratie van en voor pleeggezinnen worden samengebracht. Samen met de leden zet de NVP zich in voor de verbetering van de pleegzorg in Nederland.
JongWijs - netwerk voor jongeren in de pleegzorg
JongWijs is een netwerk van jongeren tussen 14 en 25 jaar met ervaring in de pleegzorg. Ze organiseren ontmoetingen en events voor jongeren. En Ze laten horen wat jongeren belangrijk vinden. Zo kunnen we samen de pleegzorg verbeteren!
www.nibud.nl
Het NIBUD doet onderzoek naar en geeft informatie over de inkomsten en uitgaven van huishoudens.
www.duo.nl/particulieren
DUO is de uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid voor het onderwijs. DUO financiert en informeert onderwijsdeelnemers en onderwijsinstellingen en organiseert examens.
www.kinderhulp.nl
Het Nationaal Fonds Kinderhulp maakt zich sterk voor kinderen die in ons land in armoede opgroeien.
www.je magerzijn.nl
Magazijn voor kleding en andere spullen die (crisis) pleegouders nodig kunnen hebben.
Om te lezen
De Kleine Gids pleegzorg, juridisch en pedagogisch (ver)antwoord. Moeilijke zaken makkelijk uitgelegd.
Uitgegeven door Wolters Kluwer. Verschenen in 2012
Paraplu voor Pleegouders in de juridische praktijk.
Door Mariska Kramer. De nieuwe editie verschenen in mei 2016. Uitgegeven door SWP