Nu, 12 jaar later, kijkt ze met een goed gevoel terug. 'Frankrijk was de start van een nieuw begin, de ommezwaai in mijn leven.'
'Het liep thuis al jaren niet lekker. Van jongs af aan herinner ik me de drank en de ruzies als ik ’s avonds in bed lag. Mijn ouders waren geen praters, dat heb ik erg gemist. Mijn zusje en ik hadden ieder een eigen manier om daarmee om te gaan, zij was meer in zichzelf gekeerd, ik was naar buiten gericht. In de puberteit werd ik steeds opstandiger. Het botste enorm tussen mij en mijn vader. Ramen en deuren werden vernield.' Van de vele hulpverleners die over de vloer kwamen, waren er maar weinig die haar echt begrepen. 'Autoritaire types die zeiden te weten wat goed voor mij was, die het liefst een etiketje op me wilden plakken.'
Anouk coacht nu zelf mensen
Anouk is nu 28 en woont al jaren op zichzelf. Een temperamentvolle, jonge vrouw, die haar woorden zorgvuldig kiest. Ondanks haar minder goede start, heeft ze het ver geschopt. Al vrij jong had ze 2 opleidingen afgerond (mbo Maatschappelijke zorg niveau 3 en 4) en begon ze aan een hbo-opleiding SPH. Nu werkt ze zelf in de hulpverlening. De afgelopen jaren had ze banen als ambulant begeleider van (ex) verslaafden, uithuisgeplaatste jongeren en mensen met psychische problemen. Inmiddels is ze doorgegroeid tot supervisor. 'Het allerleukst vind ik het coachen van collega’s en het meedenken in crisissituaties. Ik coach zoals ik zelf graag gecoacht zou willen worden.'
'Ik had eindelijk het gevoel dat ik gezien en gehoord werd.'
Wat betekende PEL voor haar?
'Bij PEL had ik eindelijk het gevoel dat ik gezien en gehoord werd. Er werd voor het eerst naar mij geluisterd en niet alleen naar mijn ouders. Ja, de PEL-begeleiders waren soms confronterend, maar dat had ik ook nodig. Ze waren altijd betrouwbaar en eerlijk, kwamen hun afspraken na. Dat kon ik wel waarderen. Wat ik ook fijn vond: er werd niet óver mij beslist, maar mét mij.' Toch duurde het wel even voor Anouk haar draai had gevonden. 'Ik zat daar zonder geld, had weinig contacten, maar wel veel tijd om na te denken.' De eerste periode in Frankrijk was ze vooral boos. 'Ik baalde dat mijn ouders me niet meer thuis wilden hebben, dat ze míj als het probleem zagen.'
Afwisseling en structuur, dat was fijn
In Frankrijk woonde ze bij een Nederlands zorggezin, die een chambre d’hôte runden in een kasteel. 'Met mijn zorgouders en hun vier kinderen was het een gezellige boel. Ik had een eigen kamer met douche en toilet, super luxe. De dag bestond uit werken, eten, slapen en heel veel praten.' Qua werk kreeg ze van alles te doen, 6 dagen in de week. Op zondag was ze vrij, dan was het rust- en familiedag. 'Ik heb geholpen met allerlei klussen, zoals verven, rozen snoeien, onkruid verwijderen, schoonmaken van de kamers, bedden verschonen, opknappen van de gîte, mee inkopen doen bij de groothandel, maaltijden voorbereiden in de restaurantkeuken enzovoorts. Die afwisseling en de structuur vond ik fijn.' De vader van het zorggezin was een man met veel geduld, hij begeleidde Anouk als een soort mentor. 'Je kon 10 potjes bij hem breken en dan gaf hij je toch weer een kans.'
Het was mijn leven, ik had de regie
De moeder van het zorggezin was een gevoelsmens, ze zag meteen aan Anouks gezicht als haar iets dwars zat. 'Ze was kok, úren heb ik met haar in de keuken zitten praten. Mijn boosheid zat me erg in de weg. Ik heb zo vaak op het punt gestaan om weg te lopen, maar zonder geld, telefoon of legitimatie kom je niet ver. Ik riep altijd: "ik kan het niét." Dan gaf ze me het advies: "Anouk, zeg tegen jezelf: 'Ja, ik kan het!' Denk aan de dingen die je al wél gelukt zijn". Het duurde best een tijdje voor het tot me doordrong: "dit is míjn leven, ik moet zélf de regie pakken. Ik ben de enige die dat kan doen, wil ik iets van mijn leven maken". De knop ging om na heel veel praten en heel veel partijtjes voetbal om mijn hoofd leeg te maken. Toen pas koos ik écht voor mezelf.'
Ook mijn ouders kregen begeleiding
Tijdens het PEL-traject werkte Anouk ook aan de relatie met haar biologische ouders. 'Iedere week een belmoment en daarnaast heb ik brieven met ze geschreven. Er is veel uitgesproken toen. Wekelijks had ik een gesprek met de PEL-begeleider in Frankrijk. En mijn ouders hadden thuis gesprekken met de Nederlandse PEL-begeleider. We hielden elkaar goed op de hoogte. Wat in Nederland gebeurde, gebeurde ook in Frankrijk, zodat we allemaal op één lijn zaten. Het gaf me een goed gevoel dat iedereen met elkaar verbonden was en in een cirkel om mij heen stond en dat er in Nederland ook met mijn ouders gewerkt werd.'
In Limburg ontdekte ik mijn talenten
Op het eind van het traject wilde Anouk eigenlijk niet meer weg. 'Ik had daar in Frankrijk zó mijn draai gevonden.' Na vele gesprekken met haar begeleiders maakte ze de keuze om niet meer bij haar ouders te gaan wonen. Terug in Nederland kwam ze in een Limburgs zorggezin van Pactum terecht. 'Hele lieve mensen waren dat. Ik kwam binnen en de zorgmoeder zei gelijk: "Zet je spullen maar neer en kom even lekker tot rust, meisje". Zij hadden een varkensbedrijf met een zorgboerderij voor mensen met een beperking. Ook daar mocht ik meewerken. Het werk paste goed bij mij, ik wist toen al dat ik de zorg in wilde. De zorgouders hebben me erg gesteund om mijn talenten te ontdekken. Mijn zorgmoeder schreef een aanbeveling naar de mbo-opleiding Maatschappelijk zorg. Ik kreeg op die school een gesprek waarin ik vertelde over mijn verleden en mijn motivatie. En ik werd aangenomen! Vanaf dat moment ben ik gaan bouwen aan mijn toekomst. Ik zat eindelijk op mijn plek.'
Mijn eigen visie op zorg
Anouk staat nu weer op een keerpunt in haar leven: ze wil een eigen coachingspraktijk beginnen. In de jaren dat ze in de zorg werkte, heeft ze een heldere visie ontwikkeld. 'Wat ik aan de PEL-begeleiders zo sterk vond, was dat ze echt naar me luisterden en goed keken wat voor mij werkte. Ze durfden buiten de lijntjes te kleuren en gaven me nooit op. In mijn vak vind ik het belangrijk dat je er echt voor iemand bent. Niet oordelend, maar met een open vizier. Dat je naast iemand gaat staan en samen zoekt naar oplossingen. Dat je waarmaakt wat je belooft. Iets doen wat je leuk vindt, is zo belangrijk. Het leven is maar kort. Ik wil mensen laten weten: "Uit welke shit je ook komt, je hebt altijd de keuze om iets te maken van je leven. Blijf niet in de slachtofferrol hangen, maar pak de regie want jij bent de enige die dat kan!’" En ja, Frankrijk is nog steeds mijn favoriete land. Het staat symbool voor een enorme verandering in mijn leven.'